Różowy październik trwa w najlepsze! A dlaczego różowy? 15 października obchodziliśmy bowiem Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi, którego symbolem jest różowa wstążka. Już jednak cały październik uznawany jest za miesiąc świadomości raka piersi. Podejmuje się w tym okresie wiele działań związanych nie tylko z diagnostyką czy nowoczesnym leczeniem, ale przede wszystkim z profilaktyką, która jest kluczowa w wykryciu tej choroby.
Rak piersi jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych wśród kobiet, a problem ten dotyczy już coraz częściej młodszej populacji. Warto jednak wspomnieć, że rak piersi, choć bardzo rzadko, występuje również u mężczyzn. Bardzo ważna jest w związku z tym edukacja w zakresie profilaktyki i regularnych badań, w tym samokontroli. Wczesne postawienie diagnozy, możliwe dzięki badaniom, jest najważniejszym czynnikiem warunkującym wyleczenie.
Badaniami pełniącymi istotną rolę w postawieniu diagnozy raka piersi są:
- Samobadanie piersi, przynajmniej raz w miesiącu.
- USG piersi i mammografia, które służą do obrazowania piersi.
Wybór metody zależny jest od wieku pacjentki. Przyjmuje się, że ultrasonografię piersi należy wykonywać między 20 a 30 rokiem życia co 2 lata, po 30 roku życia co rok. Badanie mammograficzne u kobiet w przedziale wiekowym 40-49 lat powinno być wykonywane raz na 2 lata, a po 50 roku życia raz w roku. Ważna jest także comiesięczna, samodzielna kontrola piersi i dbanie o odpowiedni styl życia, który może zapobiec zachorowaniu na nowotwór. Warto wspomnieć, że mammografię, w przedziale wiekowym 45-74 lata, można wykonać bezpłatnie, bez skierowania, w ramach programu profilaktyki raka piersi NFZ w gabinetach stacjonarnych lub mammobusach. Na to badanie, a także na USG piersi, w ramach NFZ skierowanie może dać również ginekolog lub onkolog.
- Coroczne wykonywanie rezonansu magnetycznego piersi, które wskazane jest u kobiet powyżej 30. roku życia, u których ryzyko zachorowania na raka piersi przekracza 20% – u kobiet o mniejszym ryzyku, decyzja o tym rodzaju badań jest zawsze podejmowana indywidualnie. Warto jednak pamiętać, że choć rezonans jest badaniem bardziej czułym od mammografii, nie zastępuje jej, a jedynie ją uzupełnia.
- Badania laboratoryjne z zakresu biologii molekularnej, które pozwalają na wykrycie podwyższonego ryzyka choroby.
Ważne jest także dbanie o odpowiedni styl życia, który może zapobiec zachorowaniu na nowotwór, między innymi: unikanie palenia tytoniu, nadmiernego napromieniowania klatki piersiowej, wielogodzinnego noszenia staników czy spania w nich, a także wprowadzenie do swojej diety produktów ubogich w tłuszcze.
Pamiętaj! Jeśli zauważysz u siebie jakiekolwiek z poniższych objawów, koniecznie skonsultuj się z lekarzem:
- guz w obrębie gruczołu piersiowego – zwykle dość twardy, może mieć nierówną powierzchnię i na ogół dobrze wyczuwalne granice,
- wyciek z brodawki sutkowej – brodawka może być wciągnięta, pogrubiała, o zmienionym zabarwieniu lub z owrzodzeniami,
- zmiana wielkości lub kształtu piersi,
- zmiany skórne wokół brodawki – skóra zaczerwieniona, zmieniona z obecnością twardego nacieku, owrzodzenia,
- zaczerwienienie i zgrubienie skóry („skórka pomarańczowa”) – świadczy zazwyczaj o znacznym miejscowym zaawansowaniu procesu nowotworowego,
- powiększenie węzłów chłonnych w dole pachowym,
- poszerzenie żył skóry piersi.