Październik na całym świecie obchodzony jest jako Miesiąc Świadomości Raka Piersi (ang. Breast Cancer Awareness Month). Symbolem kampanii jest różowa wstążka, a jej celem jest zwiększanie wiedzy o profilaktyce, diagnostyce i leczeniu raka piersi. W Polsce szczególną datą jest 15 października – Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi.

Dlaczego to takie ważne?

Rak piersi jest najczęściej diagnozowanym nowotworem złośliwym u kobiet – odpowiada za około 25% wszystkich zachorowań na nowotwory w tej grupie. W skali świata rocznie wykrywany jest u około 1,7 miliona kobiet, a ponad 500 tysięcy umiera z jego powodu.

W Polsce liczba nowych zachorowań stale rośnie. Obecnie szacuje się, że co roku wykrywa się ponad 20 tysięcy przypadków raka piersi. Choroba dotyczy głównie kobiet po 50. roku życia (około 80% zachorowań), ale może wystąpić także u młodszych, a sporadycznie również u mężczyzn (około 1% przypadków).

Czynniki ryzyka

Rozwój raka piersi jest wynikiem współdziałania wielu czynników, z których część możemy kontrolować.

Czynniki niemodyfikowalne:

• Wiek – ryzyko rośnie wraz z wiekiem, szczególnie po 50. roku życia.
• Mutacje genetyczne – obecność mutacji w genach BRCA1, BRCA2, PALB2, TP53.
• Historia rodzinna – występowanie raka piersi lub jajnika u bliskich krewnych.
• Wczesne dojrzewanie i późna menopauza – dłuższy czas ekspozycji na estrogeny.

Czynniki modyfikowalne:

• otyłość i nadwaga,
• mała aktywność fizyczna,
• dieta uboga w warzywa i owoce, a bogata w tłuszcze nasycone,
• nadużywanie alkoholu,
• palenie tytoniu,
• długotrwała hormonalna terapia zastępcza bez kontroli lekarskiej.

Objawy, na które trzeba zwrócić uwagę

Rak piersi we wczesnym stadium często nie powoduje dolegliwości bólowych. Dlatego tak ważne jest, aby znać wygląd i strukturę swoich piersi i reagować na wszelkie zmiany, takie jak:

• wyczuwalny guzek w piersi lub pod pachą,
• zmiana kształtu lub wielkości piersi,
• wciągnięcie skóry lub brodawki,
• zaczerwienienie lub owrzodzenie skóry piersi,
• wydzielina z brodawki (szczególnie krwista),
• ból lub tkliwość nieustępująca w kolejnych cyklach.

Znaczenie profilaktyki

W przypadku raka piersi wczesne wykrycie oznacza duże szanse na wyleczenie – w I stadium pięcioletnie przeżycie przekracza 90%. Dlatego tak ważne są:

Samobadanie piersi

• Wykonuj je raz w miesiącu, najlepiej między 7. a 10. dniem cyklu menstruacyjnego.
• U kobiet po menopauzie wybierz stały dzień każdego miesiąca.

Badania obrazowe

• USG piersi – zalecane co 1–2 lata u kobiet w wieku 20–40 lat lub częściej w przypadku podwyższonego ryzyka.
• Mammografia – podstawowe badanie przesiewowe u kobiet po 40. roku życia. W Polsce program bezpłatnej mammografii obejmuje kobiety w wieku 45–74 lata (co 2 lata).
• Rezonans magnetyczny piersi – stosowany w wybranych przypadkach, np. u kobiet z mutacjami BRCA.

Jak możemy pomóc w naszej przychodni?

W ramach profilaktyki i diagnostyki raka piersi oferujemy:

• konsultacje lekarskie,
• USG piersi,
• edukację w zakresie samobadania piersi,

Rak piersi nie musi być wyrokiem. Wczesne wykrycie i szybkie wdrożenie leczenia to najlepsza droga do wyzdrowienia. Październik – Miesiąc Świadomości Raka Piersi – to doskonały moment, aby:

• zaplanować badania profilaktyczne,
• nauczyć się samobadania,
• porozmawiać z bliskimi o znaczeniu profilaktyki.